Depremler ülkesi Türkiye, dün yine büyük bir felakete sahne oldu. Merkez üsleri Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olan biri 7.7, diğeri 7.6 büyüklüğünde iki ayrı deprem ve artçıları Türkiye’nin yanı sıra Suriye başta olmak üzere çok geniş bir coğrafyada etkili oldu. Enkaz kaldırma çalışmaları devam ederken (gazetemizin baskıya girdiği saatlere kadar) Türkiye’deki can kaybının 2379, yaralı sayısının 14483 olduğu açıklandı. Can kayıplarının çok büyük olmasından endişe ediliyor.
Kahramanmaraş Pazarcık merkezli 04.17’de meydana gelen 7.7 büyüklüğündeki deprem, 1939’daki Erzincan depreminden sonra kayıtlara geçen ikinci büyük deprem oldu. Ardından gelen Elbistan merkezli 7.6 büyüklüğündeki deprem ise 1930’daki Hakkari depremi ile üçüncü sırayı paylaştı. Acısı hâlâ dinmeyen Marmara Depremi’nden bile daha yıkıcı etkisi olan depremden; Kahramanmaraş’ın yanı sıra Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Adıyaman ve Malatya illeri yıkım gördü.
Bakanlar sahada
Depremin duyulmasının ardından Ankara’da AFAD’da Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın başkanlığında koordinasyon merkezi oluşturuldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatları ile sabah saatlerinden itibaren bakanların deprem bölgesindeki görevlendirmeleri yapıldı. Kahramanmaraş’a İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Hatay’a Tarım Bakanı Vahit Kirişci, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Osmaniye’ye Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, Diyarbakır’a Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Şanlıurfa’ya Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Gaziantep ve Kilis’e Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Adana’ya Aile ve Sosyal Politikalar bakanı Derya Yanık ve Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Malatya’ya Turizm ve Kültür Bakanı Mehmet Nuri Ersoy görevlendirildi.
AFAD’ın arama kurtarma ekiplerinin yanı sıra TSK doğal afet taburu, jandarma ve polis arama kurtarma timleri ile sivil arama kurtarma ekipleri de bölgeye hareket etti.
Haberleşmede sıkıntı yaşanmaması için deprem bölgelerine ilk etapta 102 adet mobil baz istasyonu gönderildi. Deprem bölgesinde iletişimin sürdürülebilmesi için ayrıca deprem bölgelerinde fatura borcu ve benzeri nedenlerle hatları kapanmış vatandaşların operatörler ile görüşülerek hatlarının açılmaları sağlandı. Yardımların AFAD koordinesinde yapılacağı ilan edildi.
İkinci deprem
Depremin ardından arama kurtarma çalışmalarına yoğunlaşıldığı sırada saat 13.24’te yine Kahramanmaraş Elbistan merkezli 7.6 büyüklüğünde ikinci bir deprem daha meydana geldi. AFAD Deprem Risk ve Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, Elbistan merkezli depremin bağımsız bir deprem olduğunu açıkladı. Tatar, bölgede, çok yıkıcı olarak görülen en son depremin 1114 yılında kayıtlara girdiğini ve uzun yıllardan bu yana bu bölgenin, bir sismik boşluk olarak bilinen bir bölge olduğunu söyledi.
Bölgeye sevk edilen arama kurtarma ekipleri hakkında da bilgi veren Tatar, “Bir yandan da depremin etkilediği alanlarda arama kurtarma faaliyetleri devam ediyor. Bölgeye şu ana kadar sevk edilen personel sayısı 10 bin 176’ya çıktı. Bu personel sayısı sürekli artıyor. Bu 10 bin 176 arama kurtarma personeli sayının yanında 10 bin 409 AFAD gönüllüsü ve destek ekipleri bölgeye intikal etmiş durumda ve bu ekipler 216 araç ve 3 bin 226 iş makinesi ile bölgedeki arama kurtarma faaliyetlerini sürdürüyorlar” dedi.
Tatar, bölgede en büyüğü 6.6 olan 185 artçı sarsıntının meydana geldiğini ifade etti.
Mobil istasyonlar kuruldu
Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Adana, Osmaniye ve Adıyaman illerinde mobil haberleşmede saha ve enerji kesintileri meydana geldi. Deprem bölgelerine mobil baz istasyonları ve jeneratörler ile ekipler sevk edildi. Bölgede haberleşme hizmetlerinde acil ihtiyaçları olabilecek vatandaşlar için fatura/borç vb. nedenlerle kapanmış hatlar görüşmeye açıldı. 80 uydu vsat iletişim terminali bölgeye sevk edildi.
Deprem limanı da vurdu
Deprem nedeniyle Hatay merkez ve ilçelerinde de çok sayıda bina yıkılırken, bir çoğu da hasar gördü. Kentte deprem dolayısıyla İskenderun Limanı’nda da kısmi hasar meydana geldi. Limanın rıhtım bölümünde bulunan konteynırların bir kısmı da zarar gördü. Zarara ilişkin liman işletmecisi Limak’tan yazılı bir açıklama yapıldı.
Limakport İskenderun rıhtımında meydana gelen hasar nedeniyle can kaybının yaşanmadığı belirtilerek, “Tesisimizde hasar tespit çalışmaları tüm hızıyla devam ederken gerekli önlemler ivedilikle alınmaktadır. Limak Şirketler Grubu olarak bölgedeki tüm çalışma arkadaşlarımız ve yakınlarıyla iletişim halindeyiz. Ayrıca tüm imkanlarımız ile bu büyük felaketten zarar gören halkımızın yanında olduğumuzu belirtmek isteriz. Bölgenin ihtiyaçları doğrultusunda gerekli destek ve yardımın sağlanması için ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile irtibat halindeyiz” denildi.
Havalimanları kapatıldı
Depremin ardından arama kurtarma ekibi ve yardım malzemelerini taşıyan uçakların bölgeye ulaşması için Kahramanmaraş ve Gaziantep Havalimanları için sivil uçuşlar askıya alındı. İki havalimanına sadece yardım ve arama kurtarma ekiplerini taşıyan uçakların iniş ve kalkışına izin veriliyor. Pisti hasar gören Hatay Havalimanı ise tüm uçuşlara kapatıldı. Adana Havalimanı da ikinci bir karara kadar uçuşlara kapatıldı. Çok sayıda yolun belirli bölümlerinin de trafiğe kapatıldığı duyuruldu.
Petrol akışı durduruldu
AFAD’ın açıklamasına göre, dün Afet Enerji grubundan alınan ilk bilgilere göre Hatay/Hassa ve Kırıkhan bölgelerine doğal gaz verilemedi. BOTAŞ ham petrol akışı tedbiren durduruldu. Gaziantep Nurdağı ve Islahiye ilçelerinin doğal gaz girişi istasyonlarından tedbir amaçlı gaz akışı kesildi. Osmaniye Bahçe-Düziçi, Kahramanmaraş şehir merkezi, Malatya; Akçadağ, Doğanşehir, Doğanyol bölgelerine elektrik verilemedi.
Asker ‘hava yardım koridoru’ kurdu
Kahramanmaraş merkezli depremin ardından bölgeye arama kurtarma ekiplerinin ulaştırılması için Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından “hava yardım koridoru” oluşturuldu. Milli Savunma Bakanlığı, deprem bölgesine arama-kurtarma ekiplerinin ulaştırılması için harekete geçti. Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı A400M (Koca Yusuf) nakliye uçakları dahil çok sayıda nakliye uçağı bölgeye arama-kurtarma ekiplerini ve araçlarını sevk etmeye başladı. Ambulans uçaklar da kurulan “hava yardım koridoru”nda görev alıyor.
13.5 milyon insan etkilendi
Depremin etkilendiği 10 ilin toplam nüfusu 13 milyon 421 bin. TÜİK verilerine göre, depremden etkilenen illerin son nüfus sayıları şöyle: Gaziantep-2 milyon 154 bin 51. Hatay- 1 milyon 686 bin 43. Adıyaman- 2 milyon 274 bin 106. Osmaniye- 559 bin 405. Diyarbakır-1 milyon 804 bin 880 bin. Kahramanmaraş- 1 milyon 177 bin 436. Malatya- 812 bin 580. Adıyaman- 635 bin 169,. Kilis-147 bin 919. Şanlıurfa- 2 milyon 170 bin 110.
2379 can kaybı 14483 yaralı
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay depremdeki acı bilançoyu açıkladı. Oktay, gece saatlerinde yaptığı açıklamada “Şu an toplam itibariyle 2 bin 379 hayatını kaybeden vatandaşımız, 14 bin 483 yaralılarımız ve 4 bin 758 yıkılan bina var. 7 bin 840 vatandaşımız da enkazdan çıkartıldı” dedi. Oktay, ayrıca 338 bin kişinin yurtlara, üniversitelere ve Milli Eğitim Bakanlığı bünyesindeki barınma merkezlerine yerleştirildiğini ifade etti.