Alaska Airlines‘a ait bir uçağın gövde alanında bulunan ekstra kapı için ayrılan bir bölme geçtiğimiz günlerde uçuşun ortasında adeta patlayarak uçaktan koptu. Boeing 737 Max 9 model olan bu uçak, olay sonrasında acil iniş yapmak zorunda kaldı. Yaşanan bu endişe verici olayın ardından ise ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), Boeing 737 Max 9 uçuşlarını geçici olarak durdurma ve belirli Boeing 737 Max 9 uçaklarının derhal denetlenmesini talep etti. Boeing 737 MAX 9 mercek altında
Alaska Airlines‘a ait Boeing 737 MAX 9 faciasında en sevindirici şey ise patlayan bölmenin bitişiğinde olan 26A ve 26B koltuklarında kimsenin olmaması. Bu arada uçaktaki herkesin sağ salim bir şekilde yere indirildiğini de belirtelim. 5 Ocak akşamı Alaska Airlines’ın 1282 sefer sayılı uçuşunda meydana gelen olayda uçak 16.000 feet yüksekliğe yeni ulaşmıştı. Uçuşun 35. dakikasındaki bu olayda, uçağın henüz 30.000 ila 35.000 feet arasında bir seyir irtifasına ulaşmamış olması ise büyük bir şans. Öte yandan FAA’nın aldığı karar dünya çapında operasyonda olan 171 Boeing 737 Max 9 uçağı için güvenlik denetimleri gerektiriyor. Bu bağlamda THY, filosunda bulunan 5 adet Boeing 737 MAX 9 uçağını ilk inecekleri havalimanında operasyondan çekme kararı aldı. Her bir uçak için güvenlik denetimleri dört ila sekiz saat arasında sürecek.
Boeing ise yaptığı açıklamada “Güvenlik bizim en önemli önceliğimizdir ve bu olayın müşterilerimiz ve yolcuları üzerindeki etkisinden dolayı derin üzüntü duyuyoruz. FAA’nın etkilenen uçakla aynı konfigürasyona sahip 737-9 uçaklarının derhal denetlenmesini talep etme kararına katılıyor ve tamamen destekliyoruz. Düzenleyici kurumumuz ve müşterilerimizle yakın temas halinde olmaya devam edeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Ne oldu?
FAA, olaya neyin neden olduğunu henüz kamuoyuna açıklamamış olsa da, havayolu şirketlerine “orta kabin kapı tapası” olarak adlandırdığı şeyi incelemelerini söylüyor. Boeing 737 Max 9’ların bazıları daha az koltukla yapılandırıldığından uçak için orijinal olarak tasarlanan tüm çıkışlara ihtiyaç duyulmuyor. Bu gereksiz kapılar ise bir tapa ile dolduruluyor. Alaska Airlines’a ait Boeing 737 MAX 9 uçağında, uçağın arka kısmı ile kanat acil çıkışları arasında bulunan ve “tıkalı” olan bu gereksiz kapılardan iki tane vardı. Boeing 737’lerin gövdesi, 2005 yılında Boeing’den ayrılan Kansas merkezli Spirit AeroSystems tarafından yapılıyor. Kayıtlara göre ilgili uçak Kasım ayında hizmete girdi ve 145 uçuş gerçekleştirdi.
Bu devredışı bırakılan bölmenin uçaktan kopması yukarıda da dediğimiz gibi yaklaşık 16 bin feet yüksekteyken gerçekleşti. Bu yükseklikle yolcular oksijen maskesi olmadan da normal nefes alabiliyorlardı.
Uçaktaki yolcuların açıklamaları da oldukça etkileyici. Bir yolcu bu olayı “son derece yüksek bir patlama sesi” olarak ifade ediyor. Ayrıca yolcular hoparlör sisteminden anonslar yapıldığını, ancak uçakta esen rüzgâr çok yüksek olduğu için hiçbirinin duyulmadığını söylüyor.
Boeing’in Max uçaklarının sorunlu bir geçmişi var. Max 8 uçaklarının 2018 ve 2019’da birkaç ay içinde yüzlerce kişinin ölümüne yol açan iki kazasının ardından Max’ler dünya çapında operasyondan çekilmişti. 2018 yılında, 737 Max 8 tipi Lion Air Flight 610, Endonezya açıklarında okyanusa düşerek 189 yolcu ve mürettebatın tamamının ölümüne neden olmuştu. Beş aydan kısa bir süre sonra 2019’da Etiyopya Airlines’ın 302 sefer sayılı uçağı Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’dan ayrıldıktan kısa bir süre sonra düşerek uçaktaki 157 kişinin tamamının ölümüne neden olmuştu. Boeing, kazaların arkasındaki uçuş kontrol sistemi de dahil olmak üzere uçakta değişiklikler yaptı ve FAA, 2020’nin sonlarında tekrar uçuş izni verdi.