Helyum gazını daha çok uçan balonlarda veya seslerin inceltildiği televizyon şovlarında görmüştük. Ne var ki Helyum gazı çok daha kritik öneme sahip alanlarda da kullanılıyor ve üretimle ilgili sıkıntılar var. Helyum gazında kriz mi olacak?
Helyum gazının en önemli faydalarından birisi süper iletkenleri soğutması. Örneğin MR cihazlarında kullanılan süper iletken manyetik bobinlerin soğutulması için 2000 litre sıvı helyum gerekiyor. Böylece MR cihazları sıkıntısız bir şekilde çalışabiliyor.
Bununla birlikte Helyum yenilenebilir bir gaz değil. Havadan hafif olduğu için uçan balonlardan hatırlayacağımız üzere atmosfere kaçıyor ve kayboluyor. Yani sürekli olarak elde tutmak mümkün değil. Helyum gazı radyoaktif bozulma ile ortaya çıkıyor ve doğalgaz yataklarında bulunuyor. Bugüne kadar doğalgaz üretim süreçlerinde elde edildiği için ekstra bir yatırıma ihtiyaç duyulmamıştı.
Ne var ki global olarak fosil yakıtların tüketiminde azalma yaşanması ve istikrarsızlık Helyum üretimini olumsuz etkiliyor. Böyle giderse doğalgaz yataklarından çıkarılan Helyum, talebi karşılayamayabilir. Yani aslında yeryüzünde Helyum tükenmedi ancak farklı kaynaklardan çıkarılması için yatırım yapılması gerekiyor. Bu da zamana ihtiyacımız olduğu anlamına geliyor.
Anlık olarak krizi öteleyebilecek gelişmeler ise yeniden kullanıma odaklanıyor. Bazı şirketler sadece yarım litre sıvı helyum ile süper iletkenleri soğutmanın yolunu bulmuş durumda. Bazı girişimler de aynı miktarda Helyum kullanarak daha fazla sıvı Helyum elde etmenin yollarını arıyor. Yine de hızlı hareket etmek şart yoksa yeni bir krize doğru yelken açabiliriz.