Avusturya’da son 5 yılda iktidarda olan eski Başbakan Sebastian Kurz’un hakkındaki yolsuzluk soruşturması nedeniyle siyaseti bırakması sonucunda iktidardaki değişim ile Rusya-Ukrayna Savaşı’nda Türkiye’nin üstlendiği kıymetli misyon, Ankara ve Viyana’yı yakınlaştırdı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Avusturya Başbakanı Karl Nehammer’in bu ayın sonunda gerçekleştireceği ikili görüşmeyle münasebetlerde yeni bir periyodun başlaması bekleniyor.
Yaklaşık 9 milyon nüfusa sahip, Orta Avrupa’nın küçük ülkelerinden Avusturya’da son 5 yılda iki periyot üst üste başbakanlık koltuğuna oturan sağ popülist Sebastian Kurz ve takımının, ülkedeki Müslüman ve göçmenlere karşı katı tavrı ve Türkiye’ye yönelik olumsuz yaklaşımları, iki ülke ortasında uzun müddet soğuk rüzgarların esmesine neden oldu.
Geçen yılın sonunda Kurz’un, hakkındaki yolsuzluk soruşturması nedeniyle etkin siyasi hayatını sonlandırma kararıyla iktidardaki değişiklik, Türkiye-Avusturya bağlarına de olumlu istikamette yansıdı.
Rusya-Ukrayna tansiyonunda Türkiye’nin arabulucu rol oynaması, savaşın başlamasıyla tarafların “İstanbul süreci” ismi verilen müzakere masasında bir ortaya gelmesi, memleketler arası kamuoyunda dikkatlerin Ankara’ya çevrilmesine yol açarken Viyana idaresi de bu gelişmeye kayıtsız kalmadı.
SAVAŞIN BAŞLAMASIYLA CANLANAN TELEFON TRAFİĞİ
Öncelikli olarak Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen, 1 Mart’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la telefon görüşmesi gerçekleştirerek ikili münasebetlerdeki olumlu gelişmeler ve Ukrayna’daki savaşın sona erdirilmesi için diplomatik tahlil yollarını konuştu.
Bu gelişmenin akabinde Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg, Antalya Diplomasi Forumu’na katılarak Türkiye’nin barışın sağlanması için ortaya koyduğu gayretlerini desteklediklerini açıkladı.
Nehammer’in nisanda Kiev ve Moskova’ya gerçekleştirdiği ziyaretler öncesi ve sonrasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’la yaptığı telefon görüşmeleri, ikili bağların olumlu tarafta ilerlemesine katı sağladı.
İSTANBUL SÜRECİNİN DEĞERİ
Çabucak her fırsatta İstanbul sürecinin değerini vurgulayan Avusturya Başbakanı, savaşan taraflar ortasında mümkün bir ateşkes ya da kalıcı barışın sağlanabilmesinde Türkiye’nin belirleyici rol oynayacağı inancında.
Türkiye ile alakaları daha yeterli düzeye taşımak istediklerini söz eden Nehammer, bu ayın sonunda İspanya’nın başşehri Madrid’de düzenlenecek NATO Önderler Doruğu’nda Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bir ortaya gelecek.
AA muhabirine konuşan Türkiye’nin Viyana Büyükelçisi Ozan Ceyhun, Türkiye-Avusturya münasebetlerinde son aylarda olumlu gelişmeler yaşandığını, bilhassa Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sonlandırılması gayretlerinin devam ettiği bu periyotta iki ülkenin yakın temas ve istişare halinde olduğunu söyledi.
Ceyhun, savaş öncesinde de Avusturya’yla münasebetlerde olumlu istikamette birçok gelişmenin yaşandığını, parlamentolar ortasında uzun müddettir yaşanan sakinliğin karşılıklı ziyaretlerle canlandığını, bu temasların bağların pekişmesine katkı sağladığını söz etti.
Terör örgütü DEAŞ’a karşı gayret için oluşturulan Memleketler arası Koalisyon Güçleri’nin, İtalya’nın başşehri Roma’daki toplantısında iki ülkenin dışişleri bakanlarının bir ortaya geldiğini hatırlatan Ceyhun, “Bunun yanı sıra telefon görüşmeleri gerçekleştirdiler. Son olarak geçtiğimiz mart ayında Antalya Diplomasi Forumu’nda görüştüler. Önümüzdeki devirde birinci fırsatta yeniden bir ortaya gelmeleri gündemde” diye konuştu.
Ceyhun, Türkiye’nin, Ukrayna krizinde üstlendiği kıymetli misyonun Avusturya tarafından takdirle karşılandığına dikkati çekerek şunları söyledi:
“Şansölye Nehammer, İstanbul görüşmelerini halihazırda savaşan tarafları bir ortaya getiren tek format olarak desteklemekte ve bu hususta dayanak sağlanması için Avrupa’da uğraş göstermekte. Biz de tarafsız ülke Avusturya’nın Rusya ve Ukrayna ortasındaki temaslarını kıymetli buluyoruz. Bu bağlamda Sayın Nehammer’in geçtiğimiz nisan ayında Kiev ve Moskova’ya gerçekleştirdiği ziyaretleri yanlışsız tarafta atılmış hamasetli adımlar olarak takdir ettik. Moskova ziyareti öncesinde ve sonrasında Sayın Cumhurbaşkanımızla sağlanan eş güdüm, barışın tesisine yönelik ortak efor ve irademizin de göstergesidir. Bu bağlamda son olarak geçtiğimiz hafta Sayın Cumhurbaşkanımız ile Sayın Şansölye ortasında yapılan telefon görüşmesi de bu taraftaki uğraşların devam edeceğine işaret etmektedir.”
Avusturya Ulusal Meclis Lideri Wolfgang Sobotka’nın bu ayın sonunda Türkiye’yi ziyaret edeceği bilgisini paylaşan Ceyhun, uzun yıllar sonra bu seviyede gerçekleştirilecek resmi ziyaretin münasebetlere olumlu yansımasını temenni ettiklerini lisana getirdi.
“MADRİD’DE KRİTİK BULUŞMA”
Ceyhun, “Bu ziyaretin çabucak akabinde Madrid’de gerçekleştirilecek NATO Başkanlar Doruğu marjında Sayın Cumhurbaşkanınız ile Şansölye Nehammer bir ortaya gelecek. Son derece kritik bir buluşma olacağını iddia ediyorum. Aramızdaki iş birliğinin önünü açacak gelişmeler yaşayabiliriz” dedi.
Yalnızca siyasi alanda değil ekonomik alanda da münasebetlerin olumlu istikamette gelişmeye devam etmesinin memnuniyet verici olduğunu kaydeden Ceyhun, “Son devirde ekonomilerimizde yaşanan olumlu ilerlemeler ticari bağlarımıza de yansımış durumda. 2021 yılında ikili ticaret hacmimiz 3,7 milyar avro ile bugüne kadarki en yüksek düzeye ulaştı” sözünü kullandı.
Ceyhun, geçen ay Dış Ekonomik Bağlantılar Heyeti (DEİK) ve Salzburg Ticaret Odasının ikili ticari bağların geliştirilmesi emeliyle son derece yararlı bir aktiflik düzenlediğini, programda Türkiye ve Avusturya’nın sunduğu avantajlar ve bunun nasıl sinerjiye çevrileceğinin ele alındığını belirterek “Türkiye farklı kıtaların birleştiği coğrafyada yer alan, dinamik bir yapıya sahip değerli bir memleketler arası aktör. Keza Avusturya da Orta Avrupa’daki pozisyonu, sermaye ve teknolojik avantajlarıyla değerli bir ülke. Bu bağlamda ulaştırmadan güce birçok alanda Türkiye ile Avusturya ortasında artırılacak iş birliğinin olumlu bölgesel yansımaları olacağını düşünüyorum” görüşünü paylaştı.
KURZ SONRASI MÜNASEBETLERDE GELİŞME KAYDEDİLDİ
Gazeteci Klaus Jürgens de 2015’te başlayan göçmen kriziyle iki ülke ortasında siyasi münasebetler açısından bir tıp “buz devri” yaşandığını lakin bu soğukluğun Viyana’nın attığı adımlardan kaynaklandığını söyledi.
İki ülke ortasında son aylarda yaşanan olumlu gelişmeleri sırf Ukrayna’daki savaşın meydana getirdiği durumla açıklamanın gerçek olmayacağını kaydeden Jürgens, “Başbakan Nehammer, evvelki Başbakan Sebastian Kurz’un grubunu tasfiye ederek gerçek siyasete dönüş sağlıyor. Bence bu olumlu bir gelişme” değerlendirmesinde bulundu.
NEHAMMER VE ERDOĞAN ORTASINDA KURULAN DİYALOĞUN DEĞERİ
Jürgens, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ukrayna’daki savaşı sonlandırma istikametindeki eforlarını Nehammer destekliyor. Bundan bağımsız olarak Nehammer’in yaklaşımı, ‘Biz size 3 milyar dolar daha verelim göçmenlere bakmaya devam edin üzere bir yaklaşım’ değil. Birinci kez bir AB üyesi ülke, Türkiye’nin ‘akıl verilecek’ bir ülke olmadığını, çağdaş, demokratik bir devlet olduğunu kavrıyor. Bu nedenle Nehammer ve Erdoğan ortasında kurulan diyaloğun çok değerli olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.
Avrupa’da kimi çevrelerin, medyanın Türkiye’ye karşı şuurlu ya da bilinçsiz ön yargılı yaklaşımları olduğunu, son 20 yılda yaşanan olumlu gelişmeleri daha âlâ anlatabilmek için farklı kanallarla diyaloğun artırılması gerektiğini savunan Jürgens, Nehammer-Erdoğan görüşmesinin buna katkı sağlayabileceğini kelamlarına ekledi.